Γενικά

Αστροναύτες-κλόουν στον... Άρη για να “ανεβάζουν” την παρέα

Τι δείχνουν επιστημονικές μελέτες για την αίσθηση απομόνωσης και μονοτονίας. Τι σκέφτεται η NASA.

Οι πρώτες επανδρωμένες αποστολές της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) στον Άρη μάλλον θα χρειαστεί να περιλαμβάνουν και κλόουν-αστροναύτες. Τουλάχιστον ένας αστροναύτης θα πρέπει να έχει το ταλέντο του κωμικού για να διασκεδάζει τους υπόλοιπους, ώστε να αντέξουν τη μοναξιά της αποστολής τους.

Οι έως τώρα επιστημονικές μελέτες είτε αποστολών σε μακρινά μέρη όπως η Ανταρκτική, είτε πειραμάτων παρατεταμένου αποκλεισμού σε προσομοιωμένες διαστημικές βάσεις στη Γη, δείχνουν ότι αίσθηση απομόνωσης και μονοτονίας μπορεί να επιβαρύνει την ψυχική κατάσταση των συμμετεχόντων, γι' αυτό είναι ζωτικό να διασκεδάζουν. Κάποιο από τα μέλη της αποστολής πρέπει να παίζει το ρόλο του κλόουν για να «ανεβάζει» την παρέα με τα αστεία του.

Με αυτό ακριβώς το σκεπτικό ο ανθρωπολόγος δρ Τζέφρι Τζόνσον, του Πανεπιστημίου της Φλόριντα, έχει αναλάβει να εξετάσει κατά πόσο κάτι τέτοιο είναι όντως αναγκαίο και εφικτό στα μελλοντικά διαστημικά ταξίδια. Ο Τζόνσον έχει έως τώρα μελετήσει τέσσερις ομάδες αστροναυτών της NASA, οι οποίοι έχουν περάσει 30 έως 60 μέρες σε ένα προσομοιωμένο διαστημικό καταφύγιο (Human Exploration Research Analoga-HERA) στο Χιούστον του Τέξας.

Προηγουμένως είχε μελετήσει απομονωμένες ομάδες που ζούσαν σε βάσεις των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Πολωνίας, της Κίνας και της Ινδίας στην Ανταρκτική, καθώς και αλιευτικές αποστολές στην Αλάσκα. Σε όλες τις περιπτώσεις διαπίστωσε τον ζωτικό ρόλο ενός κωμικού μέσα στην απομονωμένη ομάδα.

Η σχετική ανακοίνωση έγινε από τον Αμερικανό επιστήμονα στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου της Αμερικανικής Ένωσης για την Πρόοδο της Επιστήμης (AAAS) στην Ουάσιγκτον, σύμφωνα με τις βρετανικές «Γκάρντιαν» και «Ιντιπέντεντ». Όπως είπε ο Τζόνσον, «οι κλόουν είναι άνθρωποι που έχουν την ικανότητα να δημιουργούν ομαδικό πνεύμα, να γεφυρώνουν τις διαφορές όταν εμφανίζονται εντάσεις και να τονώνουν πραγματικά το ηθικό».

Το περίπου οκτάμηνο ταξίδι στον Άρη -και ακόμη περισσότερο η παραμονή εκεί- θα απαιτήσει ένα επίπεδο απομόνωσης που δεν έχει υπάρξει ξανά στη διαστημική ιστορία. Ο Τζόνσον θύμισε ότι ο μάγειρας 'Αντολφ Λίνστρομ, ο οποίος συνόδευε τον διάσημο Νορβηγό εξερευνητή Ρόαλντ Αμούδσεν και διακρινόταν για το χιούμορ του, είχε σημαντική συμβολή στην επιτυχία της αποστολής στον Νότιο Πόλο. Όπως έγραψε ο Αμούδσεν στο ημερολόγιο του, «ο Λίνστρομ παρείχε μεγαλύτερες και πιο πολύτιμες υπηρεσίες στη νορβηγική αποστολή από κάθε άλλο άνδρα».

Ο Τζόνσον τόνισε ότι «μια αποστολή στον Άρη θα χρειαστεί έναν τύπο σαν τον Λίντστρομ, κάποιον που να διαλύει την ένταση, να συνενώνει τους ανθρώπους». Βέβαια, προτού οι κλόουν αρχίζουν να ετοιμάζουν το βιογραφικό τους για τον Άρη, όπως είπε ο Τζόνσον, θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους ότι θα χρειαστούν και άλλα ταλέντα. «Θα πρέπει επίσης να είναι εξαίρετοι επιστήμονες και μηχανικοί και ικανοί να περάσουν τη δύσκολη εκπαίδευση του αστροναύτη...».

Η NASA σχεδιάζει να στείλει αστροναύτες στη Σελήνη το 2023 ως ένα ενδιάμεσο βήμα για την αποστολή αστροναυτών στον Άρη, ίσως το 2033. Ρώσοι και Κινέζοι έχουν ανάλογα σχέδια για τη δεκαετία του 2040, όπως επίσης και αμερικανικές διαστημικές εταιρείες με πιο προχωρημένη τη Space X του Ίλον Μασκ.