Πολιτισμός

Πέθανε η Σόνια Ιλίνσκαγια

Την τελευταία της πνοή άφησε η σπουδαία πανεπιστημιακός του τομέα της Φιλολογίας.

H Ομότιμη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, νεοελληνίστρια, φιλόλογος και μεταφράστρια Σόνια Ιλίνσκαγια πέθανε στην Αθήνα, την Παρασκευή 19 Ιανουαρίου 2024, σε ηλικία 86 ετών. Η Σ. Ιλίνσκαγια ήταν πτυχιούχος του Τμήματος Κλασσικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Μόσχας «Λομονόσοφ».

Το ερευνητικό της ενδιαφέρον επικεντρώθηκε από πολύ νωρίς στη νεοελληνική και τη ρωσική φιλολογία. Εργάστηκε ως ερευνήτρια του Ινστιτούτου Σλαβικών και Βαλκανικών Μελετών της Ακαδημίας Επιστημών της Σοβιετικής Ένωσης. Το 1971 υποστήριξε τη διδακτορική διατριβή της με τίτλο «Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής ποίησης στην Ελλάδα. Η μοίρα μιας γενιάς»

Υπήρξε η πρώτη πανεπιστημιακή φιλόλογος-νεοελληνίστρια που ασχολήθηκε με τη μετάφραση και έκδοση της νεοελληνικής λογοτεχνίας για το ρωσικό αναγνωστικό κοινό, και για πάνω από 60 χρόνια είχε συνδέσει το όνομά της με την ουσιαστική και γόνιμη μελέτη και παρουσίαση της ελληνικής λογοτεχνίας στη Ρωσία και στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Πρωτοπαρουσίασε τον Καβάφη (1967), συστηματοποίησε την παρουσίαση του Ρίτσου, ανθολόγησε ελληνική ποίηση και διηγήματα, παρουσίασε μυθιστορήματα, έγραψε σειρά επιστημονικών έργων (μονογραφίες, άρθρα, επιστημονικές ανακοινώσεις) πάντα με θέμα τη νεοελληνική λογοτεχνία.

Ως επιμελήτρια εκδόσεων συνεργάστηκε με τους περισσότερους από τους ήδη γνωστούς μεταφραστές, εκπαίδευσε την επόμενη γενιά νεότερων μεταφραστών που έχουν αναλάβει σήμερα τη σκυτάλη, κίνησε το ενδιαφέρον μεγάλων Ρώσων ποιητών, ιδιαιτέρως του Νομπελίστα Ιωσήφ Μπρόντσκι, για τη νεοελληνική λογοτεχνία (κυρίως για τον Καβάφη), και δημοσίευσε σειρά, κλασσικών σήμερα, μεταφράσεων, Νεοελλήνων λογοτεχνών, και ιδίως ποιητών όλων των γενεών, πρωτοπαρουσιάζοντάς τους στα ρωσικά (Α. Κάλβος, Κ.Π. Καβάφης, Κ. Καρυωτάκης, Γρ. Ξενόπουλος, Μ. Αλεξανδρόπουλος, Γ. Ρίτσος, Ν. Βρεττάκος, Α. Τερζάκης, Γ. Σεφέρης, Οδ. Ελύτης, Μ. Αναγνωστάκης, Μ. Σαχτούρης, Ε. Κακναβάτος, Β. Βασιλικός, Τ. Πατρίκιος, Γ. Δάλλας, Λ. Πούλιος, Μ. Γκανάς, Γ. Μαρκόπουλος, Γ. Υφαντής, Κ. Δημουλά, Κ. Κύρου και πολλούς άλλους). Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι χάρη στην προσφορά της, ο ρωσόφωνος αναγνώστης σήμερα γνωρίζει τον Καβάφη, τον Καρυωτάκη, το Σεφέρη, το Ρίτσο, τον Ελύτη και τη μεταπολεμική γενιά των Νεοελλήνων ποιητών.

Το 1983 εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα. Εργάστηκε ως καθηγήτρια νέας ελληνικής φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Στην Ελλάδα εξέδωσε ως συγγραφέας και επιμελήτρια πολλά άρθρα και βιβλία, όπως:

• «Κ.Π. Καβάφης. Οι δρόμοι προς το ρεαλισμό στην ποίηση του 20ού αιώνα.» (Αθήνα 1983),
• «Μιχαήλ Λυκιαρδόπουλος. Ένας Έλληνας στο χώρο του ρωσικού συμβολισμού» (Αθήνα 1989),
• «Επισημάνσεις. Από την πορεία της ελληνικής ποίησης του 20ού αιώνα» (Αθήνα 1992),
• «Ο Κ.Π. Καβάφης και η ρωσική ποίηση του αργυρού αιώνα» (Αθήνα 1995),
• «Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 στον καθρέφτη της ρωσικής ποίησης» (Αθήνα 2001),
• «Κ.Π. Καβάφης, Άπαντα τα ποιήματα.» (Αθήνα 2003),
• «Ελληνορωσικά συναπαντήματα» (Αθήνα 2004) και
• «Η ρωσική λογοτεχνία στην Ελλάδα. 19ος αιώνας» (Αθήνα 2006).

Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με θέματα συγκριτικής ρωσικής και νεοελληνικής λογοτεχνίας. Εμβληματικότερο επίτευγμα της περιόδου μετά την εγκατάστασή της στην Ελλάδα, υπήρξε η έκδοση του συνόλου του ποιητικού έργου του Κ.Π. Καβάφη στα ρωσικά (συμπεριλαμβανομένων των αποκηρυγμένων και ημιτελών) το 2009, με βάση την ελληνική έκδοση του 2003. Ήταν σύζυγος του συγγραφέα Μήτσου Αλεξανδρόπουλου. Θα κηδευτεί την Τρίτη 23 Ιανουαρίου στις 11 το πρωί από το Β’ Νεκροταφείο Αθηνών. Συλλυπητήρια ανακοίνωση εξέδωσε η Εταιρία Ελλήνων Συγγραφέων.

Χειμερινές εκπτώσεις: Ανοιχτά σήμερα τα καταστήματα - Το ωράριο λειτουργίας

Κακοκαιρία - Βόρεια Ελλάδα: Συστάσεις και μέτρα από την ΕΛΑΣ

Κεραυνός χτύπησε οικογένεια σε παραλία - Mια νεκρή και τρεις σοβαρά τραυματίες