Υγεία

Παιδιατρική ακτινολογία: εξειδικευμένες εξετάσεις μαγνητικής τομογραφίας

Γράφει η Δρ. Γεωργία Παπαϊωάννου, Παιδοακτινολόγος, Διευθύντρια Παιδιατρικής Ακτινολογίας ΜΗΤΕΡΑ.

Η Παιδιατρική Ακτινολογία αποτελεί υποειδικότητα της Ακτινολογίας που επικεντρώνεται στην απεικόνιση των διαφορετικών συστημάτων του σώματος στον παιδιατρικό πληθυσμό, συμπεριλαμβάνοντας νεογνά, βρέφη, παιδιά και εφήβους, και, τα τελευταία χρόνια, έμβρυα.

Τα παιδιά δεν είναι μικρού μεγέθους ενήλικες, ώστε να διαφέρουν στην απεικόνιση από αυτούς, τόσο στις φυσιολογικές συνθήκες ανάπτυξης, αλλά και στις παθολογικές καταστάσεις. Για το λόγο αυτό, πρέπει να εξετάζονται σε εξειδικευμένα τμήματα, όπου όλοι οι εμπλεκόμενοι επαγγελματίες είναι εξοικειωμένοι με την προσέγγιση και το χειρισμό των παιδιών. Στόχος είναι η επίτευξη της συνεργασίας του μικρού εξεταζόμενου, που βασίζεται στην ανάπτυξη σχέσης εμπιστοσύνης και αμεσότητας, τόσο με το παιδί που εξετάζεται, όσο και με τους γονείς που το συνοδεύουν και είναι συχνά περισσότερο αγχωμένοι από αυτό. Επιπλέον, οι ιατροί παιδοακτινολόγοι είναι ενήμεροι των φυσιολογικών μεταβολών που παρατηρούνται στα παιδιά όσο μεγαλώνουν αλλά και των ιδιαίτερων παθολογικών καταστάσεων, που μπορεί να προκύψουν.

Τα τελευταία χρόνια, λόγω της αλματώδους τεχνολογικής εξέλιξης, η μαγνητική τομογραφία, που έχει το πλεονέκτημα της εξαιρετικά λεπτομερούς απεικόνισης των διαφορετικών συστημάτων του παιδιού, βρίσκει ευρεία εφαρμογή. Καθώς διακρίνει με ακρίβεια τους διαφορετικούς ιστούς και προσφέρει ακριβείς ανατομικές πληροφορίες, υπερέχει από άλλες μεθόδους.

Δεν επιβαρύνει καθόλου το παιδί, αφού δεν έχει ακτινοβολία, ώστε να είναι απόλυτα ασφαλής για όλες τις ηλικίες. Σε ορισμένες περιπτώσεις παρέχει συμπληρωματικά λειτουργικές πληροφορίες, όπως πχ στη μαγνητική ουρογραφία. Το μειονέκτημα της μαγνητικής τομογραφίας είναι ότι απαιτεί συνεργασία του παιδιού, που είναι δύσκολη στις μικρές ηλικίες. Οι νέες υπερταχείες ακολουθίες απεικόνισης στις μαγνητικές τομογραφίες εμβρύων, καθώς και η χορήγηση καταστολής στους μικρούς εξεταζόμενους από τους παιδοαναισθησιολόγους, βελτιώνουν την ποιότητα.

Από τις ειδικές εφαρμογές της Μαγνητικής Τομογραφίας στην Παιδιατρική Ακτινολογία, αναφέρουμε τη μελέτη του λεπτού εντέρου με Μαγνητική Εντερογραφία, τη μελέτη της των μεγάλων αγγείων με Μαγνητική Αγγειογραφία, τη μελέτη του ουροποιητικού συστήματος με Μαγνητική Ουρογραφία, την Ολόσωμη Μαγνητική Τομογραφία και τη Μαγνητική Τομογραφία Εμβρύων:  

Με τη Μαγνητική Εντερογραφία, μελετάμε το λεπτό έντερο του παιδιού, το τμήμα δηλαδή του πεπτικού σωλήνα, που δεν προσεγγίζεται με γαστροσκόπηση ή κολονοσκόπηση και έχει ιδιαίτερη σημασία σε περιπτώσεις ιδιοπαθών φλεγμονωδών νόσων εντέρου, όπως η νόσος Crohn’s. Η εξέταση γίνεται αφού το παιδί πιεί ένα άοσμο διάλυμα και είναι συνήθως καλά ανεκτή.

Η Μαγνητική Αγγειογραφία, μπορεί να πραγματοποιηθεί σε περιπτώσεις που θέλουμε να χαρτογραφήσουμε αγγεία του σώματος ή μορφώματα με ανώμαλα αγγεία, όπως οι αγγειακές δυσπλασίες, με ή χωρίς ειδικό φάρμακο που χορηγείται από μια φλέβα του παιδιού, το ενδοφλέβιο σκιαγραφικό. Έτσι, με αναίμακτο τρόπο, απεικονίζονται τα αγγεία που ενδιαφέρουν τον κλινικό και είναι ιδιαίτερα χρήσιμη πριν από επεμβάσεις.

Με τη Μαγνητική Ουρογραφία, καταφέρνουμε να μελετήσουμε περίπλοκες ανατομικές ανωμαλίες του ουροποιητικού συστήματος στα παιδιά, ιδιαίτερα σε περίπτωση σχεδιασμού χειρουργείου, αλλά και όταν η «δύσκολη» ανατομία πρέπει να αποσαφηνιστεί, ώστε να χορηγηθεί στο παιδί η κατάλληλη θεραπεία που θα προστατεύσει τους νεφρούς. Επιπλέον, επιτυγχάνουμε λειτουργική μελέτη με αποτελέσματα αντίστοιχα με το σπινθηρογράφημα, χωρίς την επιβάρυνση με ακτινοβολία.

Η Ολόσωμη Μαγνητική Τομογραφία, είναι τα τελευταία χρόνια απαραίτητη εξέταση στη διερεύνηση αρκετών ογκολογικών καταστάσεων στα παιδιά, όπως το λέμφωμα, η νευροϊνωμάτωση, άλλων προκαρκινωματωδών, όπως το Li-Fraumeni σύνδρομο, αλλά και αυτοάνοσων καταστάσεων, όπως η χρόνια μη βακτηριακή οστεομυελίτιδα (CNBO).

Τέλος, με τη Μαγνητική Τομογραφία Εμβρύων (fetal MRI), είναι δυνατή η μελέτη περίπλοκων κυήσεων ή εμβρύων στα οποία το υπερηχογράφημα κύησης αναδεικνύει ειδική ανωμαλία, που αξιολογείται με λεπτομέρεια. Κυρίως όμως διερευνάται η πιθανότητα συνοδών ανωμαλιών, που δεν διακρίνονται εύκολα με το υπερηχογράφημα και επιβαρύνουν την πρόγνωση του εμβρύου. Έτσι, επηρεάζεται η συμβουλευτική της τρέχουσας, αλλά και μελλοντικών κυήσεων, ο τρόπος και η χρονική στιγμή του τοκετού και της περιγεννητικής περίθαλψης.  

*Άρθρο της Δρ. Γεωργίας Παπαϊωάννου, Παιδοακτινολόγου, Διευθύντριας Παιδιατρικής Ακτινολογίας ΜΗΤΕΡΑ.