Τεχνολογία

14 Σεπτεμβρίου 2021 08:05

NASA - Χειμερία νάρκη: από τους Νεάτερνταλ στα... διαστημικά ταξίδια

Μια συνήθεια των αρχαίων προγόνων μας, ίσως αλλάξει τα δεδομένα στα διαστημικά ταξίδια και όχι μόνο. Ο ρόλος Έλληνα καθηγητή.

Μπορεί η “χειμερία νάρκη” να είναι μια κατάσταση μακράς ύπνωσης στην οποία περιέρχονται τα ζώα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, αλλά μπορεί να αποτελέσει τομή στα διαστημικά ταξίδια!

Πρόκειται για μια έρευνα, την οποία στηρίζει η NASA, μετά τη δημοσίευση μελέτης του Ομότιμου Καθηγητή Φυσικής Ανθρωπολογίας και Παλαιοανθρωπολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Αντώνη Μπαρτσιώκα, ο οποίος παρουσίασε ενδείξεις για το ότι πριν μισό εκατομμύριο χρόνια ένα προγονικό είδος των Νεάτερνταλ έπεφτε σε “χειμερία νάρκη”.

Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερα ερευνητικά κέντρα που ασχολούνται με την αεροδιαστημική ιατρική και την έρευνα στη βιοιατρική του διαστήματος, προσπαθούν να δώσουν απαντήσεις, να προλάβουν και να αντιμετωπίσουν, πιθανούς κινδύνους από την κοσμική ακτινοβολία που μπορεί να συνδέονται με την εξερεύνηση του διαστήματος και τις ακραίες φυσικές συνθήκες μικροβαρύτητας που επικρατούν στο διάστημα. Σε αυτό το πλαίσιο ένας από τους μεγαλύτερους προβληματισμούς είναι οι κίνδυνοι καρκίνου από την παραμονή του ανθρώπινου σώματος στο διάστημα για περισσότερο από 12 μήνες, όταν δηλαδή θα πραγματοποιηθούν επανδρωμένες μεγάλων αποστάσεων αποστολές, όπως αυτή στον Άρη. Με τη χειμερία νάρκη μειώνεται η κατανάλωση σε τροφή, οξυγόνο, παρουσιάζεται βραδυκαρδία, βραδεία αναπνοή και λιπόλυση και πέφτει η θερμοκρασία του σώματος. Γι’αυτό η NASA θέλει να επιτύχει τη χειμερία νάρκη στους αστροναύτες, ώστε να κάνει οικονομία στο οξυγόνο και στην τροφή χωρίς αυτοί να ασθενήσουν.

Η πρόταση του καθηγητή Christopher Porada που είναι επί κεφαλής της Αμερικανικής επιστημονικής ομάδας, πρόκειται να χρησιμοποιήσει τα ευρήματα της έρευνας των Μπαρτσιώκα και Arsuaga στα οστά που βρέθηκαν στα σπήλαια Atapuerca της Ισπανίας και με τη συνεργασία του Δανού καθηγητή Frido Welker θα επιχειρήσουν την καλλιέργεια σε ανθρώπινα κύτταρα.

Συγκεκριμένα, στόχος της έρευνας είναι να απομονώσουν οι ερευνητές, από τα οστά και τα δόντια των “ανθρωπίνων” της Ισπανίας, τον παράγοντα αυτόν που προκαλούσε πριν μισό εκατομμύριο χρόνια την χειμερία νάρκη, είτε αυτό είναι πρωτεΐνη, είτε γονίδιο, είτε ορμόνη. Σε ότι αφορά πρωτεΐνες και ορμόνες, ο Frido Welker από τη Δανία, θα τις απομονώσει και θα τις προσδιορίσει με τη μέθοδο της mass spectrometry based proteomics από τα οστά των “ανθρωπίνων” που θα παρέχει ο Juan Luis Arsuaga. Ακολούθως, οι Αμερικάνοι με τον υπεύθυνο του προγράμματος Christopher Porada και τους 10 συνεργάτες του σε αντίστοιχα εργαστήρια, θα τοποθετήσουν αυτές τις ουσίες σε ανθρώπινα κύτταρα (κυρίως του αιμοποιητικού συστήματος), τα λεγόμενα τσίπς οργάνων καθώς και σε ανθρώπινα “avatar” ποντικιών τα οποία θα βομβαρδίσουν στη συνέχεια με τεχνητή κοσμική ακτινοβολία για να δουν τι αποτελέσματα θα έχουν και κυρίως αν θα προκαλέσουν υπομεταβολισμό ή καρκινογένεση.

Η όλη έρευνα θα γίνει υπό την εποπτεία του καθηγητή Αντώνη Μπαρτσιώκα, αφού είναι ο μόνος που γνωρίζει τόσο καλά τη ανθρώπινη χειμερία νάρκη. Η έρευνα αυτή ξεπερνάει τα όρια της ανθρώπινης φαντασίας και δεν θα ωφελήσει μόνο τους αστροναύτες, αλλά και πολλές πτυχές της ιατρικής όπως π.χ. εγχειρίσεις σε καρδιακές συγκοπές, εγκεφαλικά, καρκίνους, μεταμοσχεύσεις και άλλες εφαρμογές στην κρυοιατρική.

Η έρευνα θα χρηματοδοτηθεί από την TRISH, του Baylor College of Medicine, έχει έναρξη τον Απρίλιο του 2022 και θα διαρκέσει 24 μήνες. Η συνολική χρηματοδότηση που θα φτάσει στα 4 εκατομμύρια δολάρια έχει ως στόχο την έρευνα διάφορων τρόπων μείωσης του μεταβολισμού των αστροναυτών για διαστημικές πτήσεις σε μακρινούς προορισμούς.