Τεχνολογία

Μπογιές που αποδομούν ρύπους και εξαφανίζουν βακτήρια

Τι λένε οι δύο ερευνητές του ΙΤΕ στην Κρήτη για την ανακάλυψη τους, που μπαίνει σε πιλοτική παραγωγή.

Το πείραμα τους είχε βγάλει... ασπροπρόσωπους. Όταν πριν από μερικά χρόνια ερευνητές του Ινστιτούτου Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ του ΙΤΕ στην Κρήτη έβαψαν με άσπρη μπογιά 4.000 τετραγωνικά μέτρα ενός τούνελ αυτοκινητοδρόμου στο νησί, είδαν με ικανοποίηση πως οι τοίχοι –στο πέρασμα του χρόνου– παρέμεναν άσπροι, δεν είχαν αρχίσει να μαυρίζουν λόγω της ρύπανσης. Το μυστικό βρισκόταν στη σύσταση του χρώματος και σε ένα ειδικό φωτοκαταλυτικό υλικό με το οποίο ήταν εμπλουτισμένο. Το υλικό αυτό έχει την ικανότητα να αποδομεί τους ρύπους, όταν έρχονται σε επαφή μαζί του, καθαρίζοντας έτσι τον αέρα! Το όφελος ήταν πολύ μεγάλο και δεν περιοριζόταν μόνο στις 58.000 ευρώ το έτος που εκτιμά πως εξοικονόμησε η Περιφέρεια, καθώς δεν χρειάστηκε να ενισχύσει τον φωτισμό, λόγω της σκοτεινιάς που θα προκαλούσαν οι μαυρισμένοι τοίχοι. Το όφελος είχε να κάνει κυρίως με την καινοτομία ενός υλικού που «εξαφανίζει» τους ρύπους.

«Στη συνέχεια βάψαμε τα ιατρεία της Σχολής Εφέδρων Αξιωματικών Πεζικού στο Ηράκλειο, που βρίσκεται κοντά στο πολυσύχναστο αεροδρόμιο, στη βιομηχανική ζώνη και στο κέντρο της πόλης και αντιμετωπίζει υψηλή ρύπανση. Κάναμε μετρήσεις στα ιατρεία προ της βαφής και μετά. Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό. Η αποδόμηση οξειδίων του αζώτου (NΟx), ενός βασικού ρύπου, έφτασε σε ποσοστό 70%-75%. Ειδικά όμως όσον αφορά το βακτηριδιακό, μικροβιακό φορτίο η αποδόμηση έφτασε στο 99%. Δηλαδή το φωτοκαταλυτικό υλικό που βάλαμε στο χρώμα εξουδετέρωσε το σύνολο σχεδόν των ανθυγιεινών στοιχείων που προκαλούν λοιμώξεις του αναπνευστικού και άλλες ασθένειες», λέει στην «Κ» ο ερευνητής τότε του ΙΗΔΛ καθηγητής Γιώργος Κυριακίδης, που μαζί με τον επίσης ερευνητή του Ινστιτούτου δρα Βασίλη Μπίνα έχουν αναπτύξει και κατοχυρώσει πνευματικά την πρωτοποριακή αυτή τεχνολογία.

(Το βάψιμο ιατρείων με χρώματα με το φωτοκαταλυτικό υλικό οδήγησε σε αποδόμηση του 75% των ρύπων και του 99% βακτηρίων και μικροβίων)

Το βήμα που έγινε τον προηγούμενο μήνα είναι η δημιουργία από το Ιδρυμα Ερευνας Τεχνολογίας μιας νέας εταιρείας τεχνοβλαστού (Spin off) με την επωνυμία «PCN Materials ΙΚΕ», με διευθυντή τον κ. Κυριακίδη, η οποία θα αξιοποιήσει το καινοτόμο υλικό.

«Φωτοκαταλυτικά υλικά υπήρχαν, βασικά πρόκειται για οξείδια τιτανίου. Για να ενεργοποιηθούν όμως χρειάζονται ισχυρό ηλιακό φως και υπεριώδη ακτινοβολία. Εμείς τροποποιήσαμε το υλικό αυτό, το “ντοπάραμε”, έτσι ώστε να απαιτεί λιγότερη ενέργεια για να λειτουργήσει ως καταλύτης και να είναι αποτελεσματικό και με διάχυτο φως ημέρας και με τεχνητό φως νύχτας. Ταυτόχρονα, δεν δημιουργεί ανεπιθύμητα παραπροϊόντα», εξηγεί στην «Κ» ο κ. Κυριακίδης.

«Το φωτοκαταλυτικό υλικό παράγεται υπό μορφήν σκόνης, η οποία χρησιμοποιείται αναμειγνυόμενη με διάφορα είδη ανόργανων και οργανικών υλικών (χρώματα, επιχρίσματα) για να καλύψουν επιφάνειες, συμβάλλοντας στον καθαρισμό και απολύμανση κυρίως κλειστών χώρων όπως νοσοκομεία, σχολεία, ξενοδοχεία, βιολογικοί σταθμοί, οίκοι ευγηρίας, κ.ά. Η δράση τους είναι μακροχρόνια και αποτελεσματική στην καταπολέμηση ασθενειών που σχετίζονται με το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα, όπως το άσθμα και η βρογχίτιδα. Συμβάλλουν στην καταπολέμηση ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, αλλά και στον καθαρισμό υγρών αποβλήτων», λέει στην «Κ» ο καθηγητής Σπύρος Αναστασιάδης, διευθυντής του ΙΗΔΛ. Σύμφωνα, με το ΙΤΕ, τα υλικά έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικά στην αποδόμηση παθογόνων μικροοργανισμών όπως σταφυλόκοκκος, κλεμπσιέλλα της πνευμονίας, E-Coli κλπ. «Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι για την πρωτοποριακή τεχνολογία που αναπτύχθηκε στο ΙΗΔΛ, με συμμετοχή ερευνητών αλλά και μεταπτυχιακών φοιτητών και μεταδιδακτόρων», συμπληρώνει ο κ. Αναστασιάδης.

Ο σύγχρονος άνθρωπος περνά μεγάλο μέρος της ζωής του σε κλειστούς χώρους, που πολλές φορές έχουν υψηλό ρυπαντικό ή μικροβιακό φορτίο. «Οι μητέρες και οι γιαγιάδες μας το πρώτο πράγμα που έκαναν το πρωί ήταν να ανοίξουν τα παράθυρα για να μπει καθαρός αέρας. Σήμερα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μιλά για καταπολέμηση λοιμώξεων και ρύπανσης στο εσωτερικό των κτιρίων», τονίζει ο κ. Κυριακίδης.

Η πιλοτική παραγωγή έχει ήδη ξεκινήσει στην έδρα της εταιρείας στο Βιοτεχνικό Πάρκο Ανώπολης, ενώ υπάρχει αισιοδοξία για συνεργασία που θα προχωρήσει σε μαζική παραγωγή.

Πηγή: Καθημερινή