Διπλωματία

Κοτζιάς: Δεν είναι τυχαίο ότι μας αποκαλούν “σκληρά καρύδια”

Ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας αναφέρθηκε στους φόβους για “θερμό επεισόδιο” με την Τουρκία, στο Κυπριακό και στο “τσαμικό ζήτημα”.

«Δεν είναι τυχαίο ότι σε κάποιες πρωτεύουσες μας ονοματίζουν… σκληρά καρύδια», τονίζει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς σε συνέντευξή του στο “Έθνος της Κυριακής” μιλώντας για όλα τα επίκαιρα θέματα που απασχολούν την ελληνική διπλωματία, από τις τουρκικές γκρίζες διεκδικήσεις στο Αιγαίο, και το τσάμικο ζήτημα, μέχρι το Κυπριακό και την κριτική που του άσκησε η αξιωματική αντιπολίτευση.

«Το Αιγαίο δεν πρόκειται να γίνει “έπαθλο” κανενός» υπογραμμίζει ο κ. Κοτζιάς τονίζοντας ότι «η κούρσα εθνικιστικής πλειοδοσίας, από όπου και αν προέρχεται πρέπει να τελειώνει» καθώς η ελληνική διπλωματία δεν θα επιτρέψει «η πολιτική της ειρήνης να κατανοηθεί εσφαλμένα ως πολιτική υποχωρήσεων ή κατευνασμού».

Την έξαρση του ιδιότυπου αναθεωρητισμού της τουρκικής πολιτικής σκηνής μετά την επάνοδο στοιχείων εθνικισμού από πολλές πλευρές- εφόσον ό,τι γίνεται αντικείμενο διαπάλης στο εσωτερικό, αποκτά και εξωτερική διάσταση- όπως τονίζει ο κ. Κοτζιάς, η ελληνική διπλωματία την αντιμετωπίζει με νηφαλιότητα, ηρεμία, αυτοπεποίθηση και με μια μακροπρόθεσμη ματιά». «Δεν την υποτιμάμε, αλλά ούτε και την υπερτιμάμε», σημειώνει.

Ερωτηθείς αν υπάρχει φόβος για θερμό επεισόδιο, αναφέρει ότι «παραμένει η προσπάθεια κύκλων των τουρκικών ελίτ να θέτουν υπό αμφιβολία το διεθνές δίκαιο και τα δικαιώματα της Ελλάδας που απορρέουν από αυτό» με στόχο «να γκριζάρουν αυτά τα δίκαια και κατόπιν να τα θέσουν σε διαδικασία αμφισβήτησης κάτω από τη σκοπιά ενός ανιστόρητου αναθεωρητισμού». Ωστόσο όπως υπογραμμίζει ότι «τέτοιου είδους σχεδιασμοί δεν έχουν καμιά τύχη με εμάς», «έχουμε εξαιρετική άμυνα και διπλωματία», «η Ελλάδα γνωρίζει τι θέλει και πώς μπορεί να αποτρέπει εκδηλώσεις κάθε είδους. Στηριζόμαστε στο διεθνές δίκαιο και στα ιστορικά μας δικαιώματα».

Σχετικά με την άρση της βίζας που ζητάει η Τουρκία από την ΕΕ επαναλαμβάνει ότι η Ελλάδα στηρίζει την εφαρμογή της συμφωνίας και ταυτόχρονα φροντίζει να αυξάνει το πολιτικό κόστος για όποιον την υπονομεύσει.

Απαντώντας για την αναφορά του Επιτρόπου Γιοχάνες Χαν σε “τσαμικό ζήτημα” ο υπουργός Εξωτερικών εξηγεί ότι στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης δεν έγινε αποδεκτό από την Ελλάδα το αλβανικό αίτημα να συζητηθεί και αυτό «το ανύπαρκτο πρόβλημα», εξήγησε ότι υπάρχουν φωνές ρεαλισμού και συνεργασίας στην Αλβανία» αλλά και «τα αντικειμενικά συμφέροντα και στις δύο χώρες που απαιτούν καλές σχέσεις» και τόνισε τη σημασία της επίλυσης των προβλημάτων πριν από την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για τις χώρες που θέλουν να ενταχθούν στην ΕΕ χωρίς παρεμβάσεις τρίτων.

Ως προς τον κ. Χαν, ειδικότερα, του καταλογίζει τρία λάθη: «Το πρώτο, χωρίς να έχει καμία εξουσιοδότηση και ρόλο βγήκε και δημοσιοποίησε κατάλογο θεμάτων διαπραγμάτευσης. Το δεύτερο, χειρότερο από το πρώτο, είναι ότι συμπλήρωσε τον κατάλογο με ένα ανύπαρκτο θέμα. Το τρίτο είναι ότι με αυτό τον τρόπο κινδύνεψε να τινάξει στον αέρα την όλη διαπραγμάτευση».

Παράλληλα όμως επιρρίπτει ευθύνες και στην αξιωματική αντιπολίτευση επισημαίνοντας ότι «δυστυχώς ορισμένοι συνηθίζουν να υιοθετούν οτιδήποτε λέει ο οποιοσδήποτε αρκεί να στρέφεται σε βάρος της Ελλάδας και της εξωτερικής μας πολιτικής. Ελπίζω κάποια στιγμή να συνέλθουν».

Ο κ. Κοτζιάς τονίζει επίσης ότι «η εξωτερική πολιτική δεν είναι για δημοσιοσχεσίτες. Είναι για υπεύθυνους, μετρημένους πατριώτες που φροντίζουν όσο καλύτερα μπορούν τα συμφέροντα της χώρας». Εξηγεί επίσης ότι «κάποιοι συνήθισαν να έχουν το υπουργείο σαν σουρωτήρι πληροφόρησής τους. Να μαθαίνουν το τι συμβαίνει ακόμα και πριν τον υπουργό. Η περίοδος αυτή τέλειωσε. Ό,τι οφείλει να είναι δημόσιο γίνεται δημόσια. Ό,τι απαιτεί διαπραγματεύσεις και προφύλαξή τους θα προφυλάσσεται. Γίναμε ξανά μια χώρα με εξωτερική πολιτική που εκτιμάται και γίνεται σεβαστή. Μια εξωτερική πολιτική νηφάλια, σοβαρή με πλειάδα πρωτοβουλιών. Μόνο στον τελευταίο χρόνο φτιάξαμε πέντε νέους περιφερειακούς και διεθνείς θεσμούς. Οι πρωτοβουλίες μας βρήκαν ανταπόκριση και αυτό δείχνει το διεθνές κύρος που επανακτά η χώρα».

Ερωτηθείς αν η ελληνική πλευρά δέχεται έξωθεν πιέσεις, να κάνει πίσω σε θέματα σχετικά με την Αλβανία και τα Σκόπια ο κ. Κοτζιάς απαντά ότι «δεν είναι τυχαίο ότι σε κάποιες πρωτεύουσες μας ονοματίζουν «σκληρά καρύδια», σημειώνει ότι «ακόμα και πριν μια εβδομάδα θέσαμε βέτο» και ο ίδιος υπενθύμισε σε όλους ότι η ΕΕ πρέπει να διέπεται από τους κανόνες του δικαίου και ότι αυτό είναι που την ξεχωρίζει από άλλες περιφερειακές συνεργασίες και ενώσεις». «Πέρσι» προσθέτει «την προηγουμένη του πρώτου ταξιδιού μου τον Ιούνιο του 2015 στη ΠΓΔΜ, έκανα χρήση βέτο ως προς αυτή τη χώρα. Φέτος έκανα χρήση βέτο τασσόμενος κατά των σε βάρος της κυρώσεων.

Απαντώντας σχετικά με το Κυπριακό ο υπουργός Εξωτερικών επαναλαμβάνει ότι «το θεμέλιο στο Κυπριακό πρόβλημα είναι η ξένη κατοχή στο όνομα ενός συστήματος εγγυήσεων» που πρέπει «να καταργήσει μια πραγματική λύση οριστικά και αμετάκλητα» και τονίζει ότι οι συμβιβασμοί «πρέπει να είναι καλοί και όχι σάπιοι».

«Απαιτούμενο για να υπάρξει λύση» όπως υπογραμμίζει είναι η αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών δυνάμεων από την Κύπρο, ενώ ερωτηθείς, χαρακτηρίζει «αχρείαστη και επικίνδυνη» μία συμφωνία σταδιακής αποχώρησης με ανοιχτή ημερομηνία ολοκλήρωσης αποσαφηνίζοντας κατηγορηματικά ότι «από τη στιγμή που θα υπάρχουν συνιστώσες πολιτείες με ίδιας ποιότητας δικαιώματα, το πρόβλημα δεν μπορεί να παραπεμφθεί στο μέλλον» καθώς «ανοικτή ημερομηνία σημαίνει νομιμοποίηση και διαιώνιση της παρουσίας κατοχικών στρατευμάτων. Άμεση ομολογία μη λύσης του Κυπριακού».

Ως προς ένα νέο εναλλακτικό σύστημα ασφαλείας ο κ. Κοτζιάς αποσαφηνίζει ότι «το προς λύση πρόβλημα είναι η ασφάλεια όλων των Κυπρίων, όχι τα συμφέροντα τρίτης χώρας» και «όχι αυτό που επιθυμούν κάποιοι στη θέση των “εγγυήσεων” ως προς όλο το νησί, τουρκικές “εγγυήσεις” αποκλειστικά για τους Τουρκοκύπριους» καθώς «αυτό θα σήμαινε ντε-φάκτο τη διχοτόμηση του νησιού και την μετατροπή του κατεχόμενου μέρους σε προτεκτοράτο», διερωτώμενος: «τότε προς τι όλη η προσπάθεια; Για να νομιμοποιηθεί η κατοχή; Κάποιοι άλλοι στη βάση της ίδιας “λογικής”, θέλουν να δοθεί στη Τουρκία στρατιωτική βάση. Επιθυμούν, δηλαδή, τη νομιμοποίηση κατοχής τμήματος του νησιού, την εξυπηρέτηση των γεωστρατηγικών σχεδίων της Άγκυρας, τη συγκρότηση πηγής μελλοντικών προβλημάτων»

Τέλος, απαντώντας σχετικά με την κριτική που έχει δεχθεί το ΥΠΕΞ για τους «κύκλους» μέσω των οποίων απαντάει στις προκλήσεις, ο κ. Κοτζιάς τονίζει: «Δεν ανακαλύψαμε τον τροχό», επισημαίνοντας ότι πρόκειται για διεθνή πρακτική ιδιαίτερα στις ΗΠΑ. «Άλλωστε» σημειώνει «και επί ΝΔ χρησιμοποιήθηκε αυτή η τακτική για θέματα που σχετίζονται με την ΠΓΔΜ και τις τουρκικές προκλήσεις. Φαίνεται ότι κάποιοι και κάποιες ή δεν έχουν καλή μνήμη ή δεν γνώριζαν όταν κυβερνούσαν τι έκανε «η δεξιά τους».