Γενικά

Ευρωπαίος αξιωματούχος: επιστρέψαμε στη συμφωνία του Μαΐου του 2016

Δεν υπήρξε πολιτική απόφαση στο Eurogroup της Δευτέρας. Αυτό που άλλαξε είναι ότι η Ελλάδα αποδέχθηκε το στόχο πρωτογενών πλεονασμάτων ύψους 3,5%.

Δεν υπήρξε συμφωνία στο Eurogroup απλά μία "κοινή συνεννόηση" (common understanding) για να επιστρέψουν οι θεσμοί στην Αθήνα, σχολίασε Ευρωπαίος αξιωματούχος με πολύ στενή γνώση των διαπραγματεύσεων.

 Όπως τονίζει χαρακτηριστικά, είμαστε εκεί που ήμασταν τον Μάιο του 2016, εξηγώντας παράλληλα το τι ακριβώς σημαίνουν τα "αντίμετρα" τα οποία κάθε άλλο παρά καινούργιο στοιχείο είναι.

 Πάντως, όπως δείχνουν τα πράγματα από τις διαπραγματεύσεις, το ζήτημα της ρύθμισης του χρέους και της ένταξης στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ είναι ακόμη στον αέρα, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του capital.gr.

Όπως σημειώνει, πολιτική συμφωνία δεν υπάρχει ακόμη, ωστόσο  υπάρχει πρόοδος και το πρόγραμμα "τρέχει" και υπάρχει η ελπίδα να οδηγηθούμε κάποια στιγμή στο επόμενο διάστημα στην επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης.

Αυτό που επετεύχθη στην συνεδρίαση των ΥΠΟΙΚ της ευρωζώνης τη Δευτέρα, μετά και το μίνι meeting των θεσμών νωρίτερα την ίδια μέρα, είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση αποδέχθηκε επίσημα πλέον ότι πρέπει να πετύχει 3,5% πλεόνασμα, ότι πρέπει να λάβει μέτρα για να πιάσει αυτόν τον στόχο και ότι το ΔΝΤ πρέπει να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα.

Ουσιαστικά, όπως πολύ χαρακτηριστικά επισημαίνει, "επιστρέψαμε στη συμφωνία του Μαΐου του 2016, όπου τότε η ελληνική πλευρά είχε δεχθεί τα παραπάνω", πριν αρχίσει να προβάλλει ενστάσεις σχετικά με το ύψος των πλεονασμάτων και το ρόλο του Ταμείου στο τρίτο πακέτο διάσωσης, καθυστερώντας τις διαπραγματεύσεις.

"Στο Eurogroup δεν υπάρχει καμιά διαφωνία πλέον ότι η Ελλάδα πρέπει να πετύχει πλεόνασμα 3,5% μεσοπρόθεσμα και όλες οι πλευρές είναι ικανοποιημένες". Ακόμα και το ΔΝΤ, όπως σχολιάζει ο Ευρωπαίος αξιωματούχος, δήλωσε πως είναι ευχαριστημένο με την πρόοδο που σημειώθηκε.

Εξηγώντας το τι ακριβώς συζητήθηκε τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, δήλωσε πως ακόμα τίποτα δεν είναι ξεκάθαρο αφού πρέπει πρώτα να έρθουν τα κλιμάκια των δανειστών στην Αθήνα για να διαπιστώσουν το μέγεθος των μέτρων και να συμπληρωθούν όλα τα κενά που υπάρχουν.

 Όπως τονίζεται, για αυτόν ακριβώς τον λόγο δεν υπήρχε καμία επίσημη ανακοίνωση του Eurogroup αλλά μόνο ένα common understanding. "Αναφέρθηκαν πολλά νούμερα σχετικά με το ύψος των μέτρων, ωστόσο τίποτα δεν είναι σαφές ακόμη. Αυτό θα το ορίσουν τα κλιμάκια στην Αθήνα". 

Στη συνέχεια το ΔΝΤ με τα μέτρα που θα συμφωνηθούν, θα προχωρήσει σε νέα ανάλυση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, λαμβάνοντας υπόψη και τα δημοσιονομικά στοιχεία του 2016 αλλά και τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος. Τότε θα καταλήξει αν και πόση ελάφρυνση χρέους χρειάζεται η Ελλάδα, ένα θέμα το οποίο ωστόσο δεν αγγίζει το τρέχον ελληνικό πρόγραμμα αλλά το διάστημα μετά το τέλος του, δηλαδή μετά τα μέσα του 2018.

Επίσης άλλο ένα θέμα που θα επιλυθεί είναι και ο ορισμός του "μεσοπρόθεσμου διαστήματος" για τα πλεονάσματα. Η γερμανική πλευρά θεωρεί ότι το μεσοπρόθεσμο διάστημα είναι πχ. 10 χρόνια, άλλες πλευρές θεωρηθούν ότι είναι λιγότερο. Και σε αυτό θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία.

Όπως υπογραμμίζει ο αξιωματούχος, σαφώς τα μέτρα που θα συμφωνηθούν μεταξύ της Ελλάδας και των θεσμών θα πρέπει να νομοθετηθούν άμεσα ώστε να προχωρήσουμε προς τη συμφωνία, ωστόσο ο χρονικός ορίζοντας  της εφαρμογής τους παραμένει ακόμη ανοιχτός.

Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να ειπώθηκε η ημερομηνία τις 1/1/2019 ως η ημερομηνία εφαρμογής τους ενδεικτικά, ωστόσο τα κλιμάκια μπορεί να αποφασίσουν ότι πρέπει να εφαρμοστούν νωρίτερα πριν το τέλος του προγράμματος, αμέσως μετά το τέλος του προγράμματος ή και το 2019.

Σε ό,τι αφορά τα αντίμετρα, όπως σχολιάζει ο αξιωματούχος, αυτό είναι κάτι που έχει ήδη συμφωνηθεί τον Μάιο και είναι ήδη κομμάτι της συμφωνίας, Δεν είναι κάτι καινούργιο. Αν δηλαδή για παράδειγμα η Ελλάδα πετύχει (με επίσημα στοιχεία ανεξάρτητης αρχής) πρωτογενές πλεόνασμα 4% ή 5% μπορεί να διαθέσει αυτό το πλεόνασμα όπως επιθυμεί και για κάθε χρόνο που θα υπερβαίνει τον στόχο.

 Τον Δεκέμβριο για παράδειγμα, το θέμα ήταν ότι η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε στην διάθεση ενός ποσού χωρίς να έχει πρώτα επιβεβαιωθεί επίσημα το πλεόνασμα. Αυτή ήταν η διαφωνία των Θεσμών.

Όπως σημειώνεται, βέβαια μαζί με το πακέτο των μέτρων της μείωσης του αφορολόγητου και των συντάξεων μπορεί να υπάρξει και κάποιο "θετικό" μέτρο όπως αυτό της μείωσης των φορολογικών συντελεστών (η μείωση των φόρων είναι μια θέση που έχει προβάλει το ΔΝΤ) ή ένα μέτρο αναπτυξιακού χαρακτήρα.

 Ωστόσο δεν ισχύει ότι 1 ευρώ (αρνητικών) μέτρων θα φέρνει μαζί του και 1 ευρώ θετικών μέτρων. Τα αρνητικά μέτρα θα εφαρμόζονται κάθε χρόνο έτσι ώστε να διατηρηθεί ο στόχος του 3,5%, ενώ η εφαρμογή των θετικών, όπως και το ύψος τους θα καθορίζεται κάθε χρόνο ανάλογα με την πορεία των δημοσιονομικών στόχων, δηλαδή του fiscal space που υπάρχει.