Γενικά

«Κολλημένη» στην 81η θέση η Ελλάδα στον δείκτη Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας

Στην 81η θέση μεταξύ 140 κρατών ανά τον κόσμο παραμένει η χώρα μας. Ποιοι τομείς «μπλοκάρουν» την ανταγωνιστικότητα.

Επιδόσεις, που δεν της επιτρέπουν να βελτιώσει τη θέση της στο διεθνή οικονομικό χάρτη, εξακολουθεί να εμφανίζει η Ελλάδα σε θέματα ανταγωνιστικότητας. Η χώρα μας παραμένει στάσιμη στην 81η θέση μεταξύ 140 κρατών ανά τον κόσμο, σύμφωνα με την έκθεση του World Economic Forum, “Global Competitiveness Report 2015-2016”.

Αντίστοιχη επίδοση κατέγραψε η Ελλάδα και στην προηγούμενη αξιολόγηση (Global Competitiveness Report 2014-2015), καταλαμβάνοντας την 81η θέση μεταξύ 144 χωρών, ενώ ένα χρόνο νωρίτερα βρισκόταν στην 91η θέση της σχετικής κατάταξης. Μάλιστα, η ελληνική οικονομία αξιολογείται ως η λιγότερο ανταγωνιστική μεταξύ των θεωρούμενων ως προηγμένων οικονομιών του πλανήτη, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ), που δημοσιεύει τα στοιχεία της έκθεσης. 

Όπως προκύπτει από την επεξεργασία των στοιχείων του “Global Competitiveness Report 2015-2016”, η Ελλάδα, με βαθμολογία 4,02 απέχει “έτη φωτός” από την κατέχουσα τα παγκόσμια πρωτεία, σε επίπεδο ανταγωνιστικότητας, Ελβετία, η οποία με βαθμολογία 5,76 διατηρεί την πρώτη θέση για έβδομη συνεχή χρονιά, με ισχυρές επιδόσεις σε όλους τους επιμέρους τομείς, που αξιολογεί το World Economic Forum.

Στην κορυφή της λίστας με τις πλέον ανταγωνιστικές οικονομίες του πλανήτη και συγκεκριμένα στη δεύτερη θέση, εξακολουθεί να βρίσκεται η Σιγκαπούρη (με βαθμολογία 5,68), ακολουθούμενη από τις ΗΠΑ, που - όπως και πέρσι - κατατάσσονται στην τρίτη θέση με βαθμολογία 5,61, με τη Γερμανία να έπεται στην τέταρτη θέση με 5,53 βαθμούς, βελτιώνοντας την κατάταξη της από την προηγούμενη επίδοση της πέμπτης θέσης.

Σύμφωνα με το Δείκτη Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας 2015-2016 (της έρευνας The Global Competitiveness Report 2015 - 2016) του World Economic Forum, άλλη μια ευρωπαϊκή χώρα, η Ολλανδία, συμπληρώνει την παγκόσμια “πεντάδα” με τις πιο ανταγωνιστικές οικονομίες του κόσμου, συγκεντρώνοντας 5,50 βαθμούς, που την ανεβάζουν στην πέμπτη θέση της παγκόσμιας κατάταξης από την όγδοη κατά την περασμένη αξιολόγηση. Μία θέση μεταξύ των πρώτων δέκα κορυφαίων χωρών του κόσμου σε θέματα ανταγωνιστικότητας κατέχουν, επίσης, η Ιαπωνία, το Χονγκ Κονγκ, η Φινλανδία, η Σουηδία και η Μεγάλη Βρετανία.

Από την έκθεση, που δόθηκε στη δημοσιότητα και την επεξεργασία της διαπιστώνεται ότι η Ελλάδα σε θέματα ανταγωνιστικότητας βρίσκεται σε ελαφρά καλύτερη μοίρα έναντι της Αρμενίας (με βαθμολογία 4,01, που βρίσκεται στην 82η θέση της παγκόσμιας κατάταξης), του Λάος (με βαθμολογία 4 στην 83η θέση), της Μολδαβίας (με βαθμολογία επίσης 4 στην 84η), της Ναμίμπια (με 3,99 στην 85η θέση) και της Τζαμάικα (με 3,97 βαθμούς στην 86η θέση).

Τη δε χειρότερη θέση σε διεθνές επίπεδο διατηρεί και στη φετινή αξιολόγηση, όπως και στην αντίστοιχη περσινή, η Γουινέα, καταλαμβάνοντας την τελευταία θέση της σχετικής λίστας.

Προβληματικοί τομείς

Τους λόγους, για τους οποίους η Ελλάδα αδυνατεί διαχρονικά να εμφανίσει υψηλό δείκτη ανταγωνιστικότητας, αποκαλύπτουν τα ίδια τα στοιχεία του Global Competitiveness Report σχετικά με το ποιοι είναι οι πιο προβληματικοί παράγοντες για την επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα.

Όπως προκύπτει από την επεξεργασία των στοιχείων του Global Competitiveness Report 2015-2016, οι παράγοντες, που εμποδίζουν την περαιτέρω ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας και στερούν πόντους από την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, είναι - κατά κύριο λόγο - η αδυναμία πρόσβασης στη χρηματοδότηση, η αναποτελεσματική κυβερνητική γραφειοκρατία, η αστάθεια των πολιτικών που εφαρμόζονται, η περιπλοκότητα του φορολογικού πλαισίου και η διαφθορά.

Δείκτης Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας - Ανάλυση για Ελλάδα

Σύμφωνα με τον ΣΕΠΕ, η ανάλυση των στοιχείων του Global Competitiveness Report 2015-2016 αναδεικνύει κάποια θετικά στοιχεία για επιμέρους τομείς, στους οποίους η Ελλάδα καταφέρνει να καταλάβει μία “αξιοπρεπή” θέση στον παγκόσμιο χάρτη. Σύμφωνα με τη βαθμολογία της χώρας στους 12 πυλώνες, που συγκροτούν το Δείκτη Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας, η Ελλάδα καταγράφει θετικές επιδόσεις στους Πυλώνες “Υποδομές” (34η θέση), “Τεχνολογική Ετοιμότητα” (36η θέση), “Υγεία και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση” (41η θέση), “Τριτοβάθμια Εκπαίδευση & Κατάρτιση” (43η θέση) και “Μέγεθος Αγοράς” (52η θέση).

Ειδικά όσον αφορά στην “Τεχνολογική Ετοιμότητα” (διαθεσιμότητα τεχνολογιών και κυρίως υποδομές - χρήση Διαδικτύου, δικτύου κινητής για φωνή - δεδομένα) η Ελλάδα έχει μια πολύ καλή επίδοση σε πολλούς από τους επιμέρους τομείς.



Στον αντίποδα, πάντως, η Ελλάδα κάθε άλλο παρά έχει λόγους να επιχαίρει για τις επιδόσεις της σε μια σειρά από άλλους Πυλώνες, που συγκροτούν τον Παγκόσμιο Δείκτη Ανταγωνιστικότητας. Για παράδειγμα, στον Πυλώνα “Kαινοτομία” η Ελλάδα βρίσκεται στην 77η θέση και στον Πυλώνα “Θεσμικά Όργανα” στην 74η.

Χειρότερη είναι η εικόνα στον Πυλώνα “Μακροοικονομικό Περιβάλλον”, όπου η Ελλάδα “φλερτάρει” με τις τελευταίες θέσεις της κατάταξης, καταλαμβάνοντας την 132η. Αντίστοιχα, κακή είναι και η επίδοση της Ελλάδας στον Πυλώνα “Οικονομική Ανάπτυξη της Αγοράς”, καθώς κατέχει την 131η θέση στην παγκόσμια λίστα. Αναφορικά με τον Πυλώνα “Αποδοτικότητα Αγοράς Εργασίας”, η χώρα βρίσκεται στην 116η θέση διεθνώς, ενώ για τις επιδόσεις της στον πυλώνα “Αποτελεσματικότητα Αγοράς Αγαθών” αξιολογείται με την 89η θέση.



Βασικές απαιτήσεις

Συνολικά, το World Economic Forum παρουσιάζει αναλυτικά τις επιδόσεις των χωρών σε τρεις θεματικές: “Βασικές απαιτήσεις”, “Ενισχυτές Απόδοσης” και “Καινοτομία και Πολυπλοκότητα Παραγόντων” (σ.σ. κάθε μία από αυτές τις θεματικές αναλύεται σε μια σειρά από επιμέρους Πυλώνες και ειδικές κατηγορίες).

Στην κατηγορία των “Βασικών Απαιτήσεων” η Ελλάδα καταλαμβάνει, διεθνώς, την 86η θέση μεταξύ 140 χωρών. Στους επιμέρους Πυλώνες, που εξετάζονται στη συγκεκριμένη κατηγορία, η Ελλάδα έχει τις εξής επιδόσεις: “Θεσμικά Όργανα” 81η θέση, “Υποδομές” 34η, “Μακροοικονομικό περιβάλλον” 132η, “Υγεία και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση” 41η θέση. Από τις επιμέρους κατηγορίες, που εξετάζει και αξιολογεί το World Economic Forum, στον Πυλώνα “Θεσμικά Όργανα”, η Ελλάδα εμφανίζει μια εικόνα, η οποία περιγράφει δομικές παθογένειες του ελληνικού οικονομικού οικοδομήματος.

Για παράδειγμα, η Ελλάδα έχει μια από τις χειρότερες επιδόσεις, διεθνώς, στην κατηγορία “Απόδοση του νομικού πλαισίου για τη διευθέτηση διαφορών”, καθώς καταλαμβάνει την 132η θέση μεταξύ 140 χωρών. Επίσης, στην κατηγορία “Σπατάλη των δημοσίων δαπανών” κατατάσσεται στην 128η θέση μεταξύ 140 κρατών σε όλο τον κόσμο, ενώ στη “Διαφάνεια των κυβερνητικών πολιτικών” κατατάσσεται στην 118η θέση.

Ενισχυτές απόδοσης

Σε ό,τι αφορά τη θεματική “Ενισχυτές Απόδοσης”, η Ελλάδα πετυχαίνει, στη συνολική κατάταξη, μια καλύτερη επίδοση, καταλαμβάνοντας την 62η θέση. Στους επιμέρους πυλώνες, που συγκροτούν τη συγκεκριμένη κατηγορία, η εικόνα για την Ελλάδα έχει ως εξής: “Τριτοβάθμια Εκπαίδευση & Κατάρτιση” 43η θέση, “Αποτελεσματικότητα Αγοράς Αγαθών” 89η θέση, “Αποδοτικότητα Αγοράς Εργασίας” 116η θέση, “Οικονομική Ανάπτυξη της Αγοράς” 131η θέση, “Τεχνολογική Ετοιμότητα” 39η θέση και “Μέγεθος Αγοράς” 52η θέση.

Στον Πυλώνα “Αποτελεσματικότητα Αγοράς Αγαθών”, η Ελλάδα έχει μια μάλλον καλή επίδοση στην κατηγορία “Αριθμό διαδικασιών για έναρξη επιχείρησης”, όπου η χώρα καταλαμβάνει την 38η θέση διεθνώς, ενώ αναφορικά με τις ημέρες που απαιτούνται για την έναρξη μιας εταιρείας κατατάσσεται 74η, ενώ για τις “Επιπτώσεις στις επιχειρήσεις από κανόνες Άμεσων Ξένων Επενδύσεων” αξιολογείται πολύ χαμηλά, αφού καταλαμβάνει την 126η θέση διεθνώς.

Πολύ κακές είναι οι επιδόσεις της χώρας και σε μια σειρά από άλλους παράγοντες, που σχετίζονται με την πρόσβαση στη χρηματοδότηση. Στην κατηγορία “Διαθεσιμότητα χρηματοοικονομικών υπηρεσιών”, η Ελλάδα κατατάσσεται, μόλις, στην 110η θέση, αναφορικά με την “Προσιτότητα χρηματοοικονομικών υπηρεσιών” στην 118η θέση, ενώ στην “Ευκολία Πρόσβασης σε δάνεια” στην 134η θέση.

Αρνητικές είναι, στο μεταξύ, οι επιδόσεις της χώρας και σε μια σειρά ζητημάτων, που σχετίζονται με την αγορά εργασίας. Για παράδειγμα, στην “Ευελιξία καθορισμού των αμοιβών” η χώρα κατατάσσεται 115η, στην κατηγορία “Αμοιβές και παραγωγικότητα” καταλαμβάνει την 103η, ενώ ως προς την “Ικανότητα της χώρας να προσελκύει ταλέντα” η Ελλάδα κατατάσσεται, μόλις, στην 131η θέση.

Καινοτομία

Στη θεματική “Καινοτομία και Πολυπλοκότητα Παραγόντων», στο μεν Πυλώνα “Επιχειρηματική Κουλτούρα Επιχειρήσεων”, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 74η θέση στο δε Πυλώνα, που αφορά την “Καινοτομία” στην 77η.

Στο δεύτερο Πυλώνα, που αφορά στην “Καινοτομία”, εντυπωσιακό είναι το εύρημα, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα είναι 6η στον κόσμο στη “Διαθεσιμότητα Επιστημόνων και Μηχανικών”. Στον αντίποδα, πάντως, στην υποκατηγορία “Κυβερνητικές προμήθειες προηγμένης τεχνολογίας και προϊόντων”, η Ελλάδα καταλαμβάνει ασθμαίνουσα την 133η θέση, ενώ αναφορικά με τις “Δαπάνες των επιχειρήσεων για Έρευνα και Ανάπτυξη” την 113η θέση. Στη “Συνεργασία Πανεπιστημίων και Βιομηχανίας για Ε&Α” η Ελλάδα έρχεται 110η, ενώ η “Ικανότητα για καινοτομία” την κατατάσσει στην 111η θέση διεθνώς.

Ευρωπαϊκά ευρήματα

Όπως επισημαίνει το Global Competitiveness Report 2015-2016, στην Ευρώπη, η Ισπανία, η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Γαλλία έχουν κάνει σημαντικά βήματα προς την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των οικονομιών τους. Χάρη στη λήψη μεταρρυθμιστικών μέτρων, που αποσκοπούν στη βελτίωση της λειτουργίας των αγορών, η Ισπανία και η Ιταλία ανέβηκαν κατά δύο και έξι θέσεις, αντίστοιχα, στη διεθνή κατάταξη. Ανάλογες βελτιώσεις πέτυχαν η Γαλλία (22η) και η Πορτογαλία (38η). Στον αντίποδα αυτών των επιτευγμάτων, όπως επισημαίνουν οι συντάκτες της έκθεσης, η Ελλάδα παραμένει στην 81η θέση για φέτος.

Η πρόσβαση στη χρηματοδότηση εξακολουθεί να αποτελεί κοινή απειλή για όλες τις οικονομίες και είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο της περιοχής για την απελευθέρωση των επενδύσεων.