ΔΝΤ

Der Standard: Στη διαπραγμάτευση «παίζεται» και το μέλλον της Λαγκάρντ

«Το  ΔΝΤ για να μπορέσει να χρηματοδοτήσει με δισεκατομμύρια την Ελλάδα άλλαξε τους κανόνες του».

Άρθρο-ανάλυση «Γιατί η Λαγκάρντ πρέπει να φοβάται το Grexit» δημοσιεύει η αυστριακή εφημερίδα «Der Standard», υπογραμμίζοντας πως μετά από αμέτρητες ψευδείς πληροφορίες για επερχόμενη χρεοκοπία, φαίνεται τώρα να επίκειται πραγματικά μια στάση πληρωμών της Ελλάδας, που πρέπει να πληρώσει μέχρι τέλος Ιουνίου 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ στο ΔΝΤ, με την πρώτη δόση των 300 εκατομμυρίων  την Παρασκευή, και την ελληνική κυβέρνηση να δηλώνει ότι δεν μπορεί από μόνη της να βρει αυτά τα χρήματα.

«Η Ελλάδα χρειάζεται λοιπόν επειγόντως ένα νέο δάνειο δισεκατομμυρίων από τις υπόλοιπες χώρες του ευρώ και από το ΔΝΤ, για να αποπληρώσει χρέη της ακριβώς απέναντι σε αυτούς τους δανειστές και αυτή είναι μία από τις αντιφάσεις της τρέχουσας κρίσης, ενώ ένα άλλο παράδοξο είναι το ερώτημα για ποιόν θα ήταν χειρότερη μία στάση πληρωμών της Αθήνας, για την Ελλάδα ή για τους δανειστές της. Αυτό δεν μπορεί να απαντηθεί και τόσο ξεκάθαρα, επειδή και η ηγεσία του ΔΝΤ περί την Κριστίν Λαγκάρντ θα πρέπει να φοβάται τις συνέπειες των ελληνικών αναταράξεων, και αυτό συνδέεται με τον αριθμό 50, τα αρχικά DSA και χώρες όπως Βραζιλία, Ιταλία,  Ρωσία και Σαουδική Αραβία».  

 Όπως εξηγεί η αυστριακή εφημερίδα, το ΔΝΤ, τον Μάιο του 2010, αποφάσισε να συμμετάσχει στην έκτακτη βοήθεια προς την Ελλάδα με 30 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό - ρεκόρ, καθώς στην 70χρονη ιστορία του ποτέ δεν είχε παραχωρήσει σε μια χώρα ένα τόσο υψηλό δάνειο, με το οποίο, όμως, το Ταμείο, υπό την τότε ηγεσία του Ντομινίκ Στρος - Καν, δεν έσωσε μόνον την Ελλάδα από τη χρεοκοπία αλλά επέστρεφε ως παίκτης και εξασφάλιζε με τον τρόπο αυτό την επιρροή του στην Ευρώπη καθώς πριν από το ξέσπασμα της κρίσης του 2008 δεν είχε καν εμφανιστεί ως δανειστής .

Για να μπορέσει όμως να παίξει τον πυροσβέστη στην κρίση, ο Στρος - Καν έπρεπε να αμβλύνει τους κανόνες, καθώς για να συμμετάσχει το ΔΝΤ σε μεγάλες οικονομικές επιχειρήσεις πρέπει να εκπληρώνονται τέσσερις προϋποθέσεις, και μια από αυτές υπαγορεύει ότι το δημόσιο χρέος της εκάστοτε χώρας θα πρέπει να είναι με μεγάλη πιθανότητα βιώσιμο.

Άρα, οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ θα έπρεπε το 2010 να εξακριβώσουν πως η Ελλάδα ούτε υπερχρεωμένη είναι, ούτε η χώρα απειλείται με υπερχρέωση, κάτι που όμως ήταν αδύνατο, γι’ αυτό και ο κανόνας διευρύνθηκε με μια παράγραφο, σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται να δοθούν χρήματα ακόμη και αν η κρίση απειλεί να εξαπλωθεί. 

Αυτή την επιλογή, δηλαδή συμμετοχή του ΔΝΤ σε κάθε περίπτωση ακόμη και αν οι κίνδυνοι είναι μεγάλοι, υιοθέτησε η Κριστίν Λαγκάρντ, διαδεχόμενη τον Ιούλιο του 2011 στην ηγεσία  τον Στρος - Καν, ο οποίος παραιτήθηκε έπειτα από σεξουαλικό σκάνδαλο.

Η Der Standard υπενθυμίζει κι έναν από τους βασικούς κανόνες της εκταμίευσης χρημάτων από το ΔΝΤ, που ορίζει πως κάθε φορά, πριν  γίνει έμβασμα έστω και ένα λεπτό του ευρώ, απαιτείται η αποκαλούμενη DSA (debt sustainability analysis), δηλαδή η εξακρίβωση αν η  χώρα επιτρέπεται να λάβει χρήματα, ή στην πραγματικότητα είναι ήδη χρεοκοπημένη.

Από το Μάιο του 2010, έως τον Ιούνιο του 2014, το ΔΝΤ επιβεβαίωνε ανά τρίμηνο τη βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας - παρόλο που η χώρα από την έναρξη του προγράμματος ήταν για τους περισσότερους ειδικούς «de facto» χρεοκοπημένη - κάτι που, όπως αναφέρουν διπλωμάτες στην Ουάσινγκτον, ήταν δυνατό μόνον γιατί οι ειδικοί του Ταμείου ήταν υπερβολικά γενναιόδωροι στις προβλέψεις τους για την οικονομική εξέλιξη, υπολογίζοντας για παράδειγμα το καλοκαίρι του 2011 ότι η Ελλάδα θα εισέπραττε τα επόμενα τέσσερα χρόνια 50 δισεκατομμύρια ευρώ από ιδιωτικοποιήσεις και στην πραγματικότητα εισέπραξε μόλις πέντε δισεκατομμύρια.

Η κ. Λαγκάρντ, πάντως,  δεν είναι η μόνη υπεύθυνη για την ευρεία ερμηνεία των κανόνων του ΔΝΤ, καθώς κάθε έμβασμα του Ταμείου πρέπει να εγκριθεί από το 25μελές διευθυντήριο του, που ενεργεί, όμως, βάσει των συστάσεων του επικεφαλής του, και, όπως αναφέρει διπλωμάτης στην Ουάσινγκτον, «η Λαγκάρντ ήξερε πώς να το επηρεάσει για να πάρει πράσινο φως».

Ως εκ τούτου, όταν η Κριστίν Λαγκάρντ ισχυρίζεται τώρα ότι δεν μπορεί να υπάρξει βεβιασμένη και τσαπατσούλικη συμφωνία με την Αθήνα, γιατί θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά οι κανόνες του ΔΝΤ, λέει τη μισή αλήθεια, γιατί όταν θεωρούνταν σκόπιμο οι κανόνες του Ταμείου  παρακάμπτονταν και αυτό έχει οδηγήσει σε δυσαρέσκεια στο εσωτερικό του και επικρίσεις από Ινδία, Βραζιλία και Ρωσία.

Εάν η Ελλάδα δεν πληρώσει έγκαιρα τη δόση στο ΔΝΤ αρχικά δεν θα συμβεί τίποτε σοβαρό. Το Ταμείο θα αρχίσει συζητήσεις με την Αθήνα και στη συνέχεια θα προχωρήσει σε προειδοποιήσεις. Ωστόσο, αυτό θα δημιουργούσε προηγούμενο για άλλους οφειλέτες του, ενώ η κατάσταση περιπλέκεται, καθώς κάποιες από τις χώρες - μέλη του ΔΝΤ θα πρέπει να φοβούνται για τα χρήματά τους αν δεν υπάρξει συμφωνία με την Αθήνα.

Και αυτό θα συμβεί διότι το Ταμείο δίνει χρήματα σε χώρες με οικονομικά προβλήματα, παίρνοντάς τα από χώρες που είναι σε καλή κατάσταση, και άρα εάν δεν αποπληρώνεται το ίδιο δεν μπορεί να επιστρέψει αυτά τα χρήματα που δανείστηκε από κάποιες άλλες χώρες - μέλη του, στις οποίες συγκαταλέγονται όχι μόνο οι μεγάλες χώρες του ευρώ, όπως η  Γερμανία,  αλλά και εκτός Ευρώπης, όπως οι  ΗΠΑ,  η Σαουδική Αραβία, η Ινδία και η Ρωσία, καταλήγει η ανάλυση της Der Standard.